شـهادت - naasereen.blogfa.com

این ها تنـها نمونـه هایی از آثار هنرمند جوان ایرانی هست که درون طول سالها تلاش موفق بـه ساخت این تعداد مجسمـه مومـی شده است.

البته خود او اصرار دارد کـه به این مجسمـه ها «مومـی» اطلاق نشود و در این باره توضیح مـی دهد:  «تکنیک مومـی به منظور اولین بار درون ساخت مجسمـه های موزه مادام توسو بـه کار گرفته شد و چون این تکنیک ثبت شده است،  نباید درون آن دخل و تصرف شود و باید درون ساخت مجسمـه های شبیـه سازی اصول این کار حفظ شود بـه همـین دلیل همـه مجسمـه های شبیـه سازی را با عنوان «مومـی» یـاد مـی کنند درون حالی کـه مجسمـه هایی کـه من ساخته ام همـه با تکنیک «پلیمری» ویـا «سلی» بوده هست که نسبت بـه موم مانگاری و مقاومت بیشتری دارد.موم نسبت بـه دما، نور، رطوبت و آفات طبیعی حساس هست اما پلیمر این مشکلات را ندارد.»

حمـید کنگرانی فراهانی متولد 29 دی ماه سال 1358 درون تهران هست که شروع کار هنری اش را از 5 سالگی  عنوان مـی کند و مـی گوید: درون همان حدود 5 و 6 سالگی نقاشی مـی کردم و با انواع چیزهای دم دستی مثل قیر و خمـیر نان حجم های کوچکی مـی ساختم، رفته رفته نقاشی برایم جدی تر شد و بعد از دوران ابتدایی بـه تشویق خانواده ام سراغ استادی بـه نام «حسین روستائیـان » رفتم و نقاشی مـی کردم، استادم از تابلوهایی کـه کشیده بودم درون گالری اش بـه عنوان آستر کار استفاده مـی کرد.

او از همان دوران بـه موازات نقاشی، مجسمـه هم مـی ساخت کـه بیشتر آنـها  فیگورهای حیوانات مختلف بود و تا این مرحله اثری از ساخت تندیس های انسانی نبود.  او دوره دبیرستان هم با توجه بـه اهمـیتی کـه نقاشی برایش داشت ،  نزد استاد «عباس اینانلو» دوره کوتاه نقاشی را پی مـی گیرد، که تا سال آخر و دوره  پیش دانشگاهی کـه به طور اتفاقی با مجسمـه های  موزه « مادام توسو» آشنا مـی شود.

خودش مـی گوید: «من علاوه بر نقاشی و مجسمـه سازی بـه گریم هم خیلی علاقه داشتنم و با دیدن آثار موزه مادام توسو احساس کردم هنری را پیدا کرده ام کـه به هر سه علاقه من پاسخ مـی دهد.»

او حالا 20 سال هست که نقاشی و مجسمـه سازی مـی کند و حدود 14 سال هست که تنـها روی تکنیک مجسمـه های شبیـه سازی پلیمری کار مـی کند.

با او همراه مـی شویم که تا درباره این مجسمـه ها بیشتر بدانیم:

اولین تندیس ها درون موزه عبرت

اولین مجسمـه هایی کـه ساختید کدام بود؟

حدود سال 78 بود کـه موزه «عبرت» فراخوان داد و تعدادی از مجسمـه هایی را کـه ساخته بودم ارائه کردم کـه هنوز هم درون این موزه وجود دارد کـه البته این مجسمـه ها شبیـه سازی نبود.

شروع شبیـه سازی ها با تندیس استاد انتظامـی

شروع کار مجسمـه های شبیـه سازی از چه شخصیتی شروع شد؟

شروع کار مجسمـه های شبیـه سازی من  از استاد «انتظامـی» بود. من ایشان را از دوران کودکی ام  دوست داشتم، یک بار همراه یکی ا ز دوستان تئاتری ام «داریوش نصیری» خدمت استاد انتظامـی رفتیم و ایشان نمونـه های آثار من را که  دیدند از ایده ساخت مجسمـه خودشان استقبال د کـه بعد از آن کـه این مجسمـه را ساختم ایشان هم آن را بـه موزه سینما اهدا د.

تحصیلات شما درون دانشگاه ارتباطی با مجسمـه سازی ندارد چگونـه این تکنیک های مجسمـه سازی را یـاد گرفتید؟

تحصیلات من درون زمـینـه دامپزشکی هست و  مجسمـه سازی را بـه صورت آکادمـیک دنبال نکرده ام اما با مطالعه بسیـار زیـاد، جست و  جوی بسیـار و تلاش و پشتکار زیـاد آن چه را کـه باید، درون زمـینـه تکنیک های مختلف مجسمـه های شبیـه سازی بـه خصوص تکنیک پلیمری آموخته ام.

به نظر مـی آید درون زمـینـه ساخت مجسمـه های شبیـه سازی یکه تاز مـیدان باشید؟

کمتر پیش مـی آید کـه دانشجویـان مجسمـه سازی وارد موضوع مجسمـه های شبیـه سازی شوند، بیشتر فارغ التحصیلان مجسمـه سازی هم بـه سمت آثار مدرن و معاصر رغبت نشان مـی دهند و کمتر بـه کار شبیـه سازی با این همـه دقت و حوصله روی مـی آورند.

پلیمر واقع نمایی و مقاومت بیشتری نسبت بـه موم دارد

چرا پلیمر را انتخاب کردید و چرا بـه سراغ موم نرفتید؟

پلیمر را انتخاب کردم چون واقع نمایی بیشتری درون اثر دارد. اولین بار درون دنیـا «آنا ماریـا توسو» مجسمـه های مومـی را ساخت کـه الان بـه نام او موزه های فراوانی درون دنیـا هست کـه همچنان با همان تکنیک مومـی حفظ شده هست اما موم محدویت هایی هم دارد. تکنیک مومـی بـه این دلیل همچنان از آن درون دنیـا استفاده مـی شود  چون ثبت شده هست و نباید دخل و تصرفی درون آن صورت بگیرد، اما بـه لحاظ ماندگاری موم نسبت بـه دما، نور، رطوبت و آفات طبیعی حساس هست در حالی کـه پلیمر این مشکلات را ندارد.

من نقاش و طراحم بعد مجسمـه ساز

شما را بیشتر درون زمـینـه مجسمـه های شبیـه سازی مـی شناسند، علاقه شما بیشتر درون چه زمـینـه ای است؟

اگر چه بیشتر من را  درساخت مجسمـه های شبیـه سازی مـی شناسند، اما من خودم را ابتدا طراح و نقاش و بعد مجسمـه ساز مـی دانم و در زمـینـه مجسمـه سازی هم  بیشتر بـه اسطوره سازی و مجسمـه سازی بـه سبک سورئال علاقه مندم البته فرصت کار دراین زمـینـه را ندارم چون سفارش های بسیـاری دارم کـه باید انجام  دهم اما بعد از اتمام سفارش هایی کـه دارم، قصدم این هست که  یکی دو سال را تنـها بـه مطالعه بپردازم.

دعوت بـه همکاری از سوی موزه مادام توسو آلمان

اگر قرار باشد مقایسه ای مـیان آثار شبیـه سازی خودت با آثار موزه مادام توسو داشته باشید، بـه نظر شما کیفیت کار شما درون این مقایسه چگونـه است؟

جالب هست که بدانید؛  بهمن ماه سال 90 از موزه مادام توسودر آلمان با من تماس گرفتند و از من خواستند کـه برای همکاری با آنـها درون مدل سازی ها بـه آن جا بروم. بـه من گفتند کـه خیلی دنبال من گشته اند که تا سراغی از من پیدا کرده اند.

چرا نرفتید؟

آن زمان هنوز مشکل سربازی نرفتن را داشتم کـه این مشکل حالا رفع شده هست اما حتما پیگیری کنم کـه ببینم آیـا هنوز هم مـی توانم با آنـها همکاری کنم یـا نـه.

غیر از تکنیک مجسمـه سازی پلیمری مجسمـه های دیگری هم ساخته اید؟

بله مجسمـه سازی با برنز، فایبرگلاس و گچ هم داشته م کـه مجسمـه آتش نشانان کـه در مـیدان حسن آباد نصب شده است، از جمله آثار من است.

چه شخصیت هایی را تاکنون شبیـه سازی کرده اید؟

از چهره های هنرمندان: عزت الله انتظامـی، علی نصیریـان، حمـید سمندریـان، علی حاتمـی،‌محمود فرشچیـان،‌ حسن تاجبخش (چهره نامدار دامپزشکی)، ‌چهره های سیـاسی مثل حضرت امام (ره)، آیت الله مدرس، دکتر مصدق ،‌رضا شاه پهلوی، شیخ فضل الله نوری و ... کـه از جمله 30 شخصیت سیـاسی هستند کـه در موزه مجلس شورای اسلامـی بـه نمایش گذاشته شده هست و موزه عبرت تهران، موزه رئیس علی دلواری درون بوشـهر. موزه خانـه مشروطه اصفهان، کاخ موزه گلستان. موزه و سرای چهره های ماندگار درون کاخ سعدآباد. خانـه هنرمندان از جمله اماکنی هست که مجسمـه های شبیـه سازی را آن جا خواهید دید.

مجسمـه های از تاریخ مشروطه خواهی ایران درون موزه مجلس

درباره شبیـه سازی 30 شخصیت سیـاسی کـه در موزه مجلس نگهداری مـی شوند بیشتر توضیح دهید؟ این شخصیت ها مربوط بـه چه دوره ای هستند؟

اغلب این شخصیت ها مربوط بـه تاریخ مشروطه خواهی درون ایران مـی شوند کـه ساخت این مجسمـه ها حدود سال 87 از سوی دکتر ربانی رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر ایران و موزه مجلس شورای اسلامـی بـه من سفارش داده شد.

سفارش‌های خارج از ایران هم داشته‌اید؟

بله. چند کار به منظور آلمان ساختم از جمله چهره « دکتر مـهدی روشندل» سرپرست بنیـاد نوابغ برلین و جمال دولت آبادی خواننده اپرا درون آلمان.

برای موزه علما درون شـهر نجف عراق نیز حدود 50 اثر را درون دست ساخت دارم کـه البته برخی از شخصیت هایی کـه سفارش داده اند ایرانی هستند مثل «آیت الله مـیرزای شیرازی» و« آسید کاظم یزدی».

پس سفارش‌های بسیـاری دارید کـه هنوز شروع نکرده‌اید؟

بله. تعدادی کار هم به منظور موزه دفاع مقدس بـه من سفارش شده هست که برخی از آنـها پست های مـهم نظامـی دارند و برخی از آن ها هم شـهید شده اند. البته کار ساخت این مجموعه را هنوز شروع نکرده ام. البته مجسمـه‌ای از دکتر سندوزی هم ساخته‌ام   ایشان خودشان نقاش، طراح و مجسمـه ساز نیز هستند، این مجسمـه آماده هست و قرار هست در موزه‌ای کـه به نام خودشان دارند نصب شود.

ساخت مجسمـه پروفسور سمـیعی جراح مغز را درون حال ساخت دارم و ساخت مجسمـه شـهید مطهری را هم بـه تازگی سفارش گرفته ام که  قرار داد آن بسته شده است.

محمد نوری، نوذری و دکتر حسابی را دوست دارم بسازم

خودتان دوست دارید چه شخصیت هایی را بسازید؟

در علم، ادب، فرهنگ و هنرافراد شاخص بسیـاری هستند اما خودم خیلی دوست داشتم مجسمـه «محمد نوری» خواننده ایرانی را بسازم کـه البته زمان درگذشت ایشان هم این پیشنـهاد را داده بودم ولی هیچ استقبال نکرد.

از دیگر هنرمندانی کـه دوست دارم آن ها را شبیـه سازی کنم، مرحوم «منوچهر نوذری» است.

در مـیان شخصیت های علمـی هم مجسمـه «دکتر حسابی» را خیلی دوست دارم بسازم، البته پسرشان هم استقبال کرده بودند از پیشنـهاد من ولی بعدها پیگیری نشد.

ساخت خاطره انگیز تندیس یک شـهید

از مـیان همـه مجسمـه هایی کـه تاکنون ساخته اید کدام یک به منظور شما خاطره آفرین بود و از ساخت آن لذت بردید؟

یکی از مجسمـه هایی کـه برایم بسیـار لذت بخش بود، ساخت مجسمـه شـهید «ذاکری» بود کـه برای جزیره قشم ساختم و خاطره آن روزی کـه از آن رونمایی شد هرگز از یـاد نمـی برم.

من معتقدم کـه ما خیلی بـه شـهدا مدیون هستیم و ساخت مجسمـه این شـهید هم به منظور من بسیـار لذت بخش بود و با شخصیت آن ارتباط خوبی برقرار کردم. روزی کـه این مجسمـه بـه من سفارش داده شد، پسر این شـهید کـه در سه سالگی پدرش را از دست داده بود، بـه من گفت کـه همـیشـه آرزویش این بوده کـه یک بار دیگر بتواند پدرش را ببیند. او مـی گفت: وقتی شما بـه قشم آمدید احساس کردم خدا مـی خواهد آرزویم را برآورده کند.

من درون تمام مدتی کـه روی این مجسمـه کار مـی کردم مرتب با خانواده او درون ارتباط بودم، خاطرات پسر این شـهید را مـی شنیدم و محل زندگی اش را از نزدیک دیده بودم، مـی خواستم اثری بسازم کـه این خانواده با آن بـه خوبی ارتباط حسی برقرار کند.

در روز رونمایی از مجسمـه شبیـه سازی شـهید ذاکری همـه گریـه مـی د و حال و هوای خاصی درون مراسم بود کـه همـه را تحت تأثیر قرار داده بود. مدتی بعد پسراین شـهید با من تماس گرفت و گفت: نمـی دانی با خانواده ما چه کردی. برخی بستگان ما بعد از ساخت این مجسمـه خواب پدرم را دیده اند.  من هم خوشحال بودم کـه مجسمـه تأثیرگذاری را ساخته بودم و خاطره یک شـهید را به منظور خانواده اش بـه طور ملموس زنده کردم.

برای آموزش این تکنیک بـه علاقه‌مندانش چه کرده‌اید؟

متأسفانـه اصلا وقت آموزش ندارم، ولی معتقدم حتما از طریق سی.دی های آموزشی بـه هر حال  این تکنیک را آموزش داد. چون معتقدم تجربه هایی کـه من درون مسیر آموختن این تکنیک کرده ام، نیـازی نیست دیگران هم همـین مسیر را طی کنند.

آیـا درون مسیر ساخت مجسمـه‌های شبیـه‌سازی درون ایران فعالیت‌های جدید دیگری مـی‌شود؟

این مجسمـه ها تأثیرگذار بوده و گروه های بسیـاری را علاقه مند بـه ساخت چنین مجسمـه هایی کرده هست که البته برخی از آن ها هم توانسته اند تکنیک های تازه ای را داشته باشند.

یعنی ممکن هست رقیبی به منظور شما محسوب شوند؟

اثر هنری مثل اثر انگشت هست بنابراین من رقیب هیچی نیستم. هیچ نمـی تواند شبیـه دیگری اثر هنری بسازد و هر درون جایگاه خودش قرار دارد.

تاکنون بـه ساخت مجسمـه از خودتان هم فکر کرده اید؟

نـه. ساخت مجسمـه خودم برایم جالب نیست.

ساخت تندیس استاد انتظامـی برایم پربرکت بود

وقتی مجسمـه استاد انتظامـی، فرشچیـان و یـا نصیریـان را ساختید یـادم هست کـه خود این هنرمندان درون مراسم رونمایی تندیس هایشان حضور داشتند چگونـه ارتباط برقرار د؟

ابتدا حتما به این موضوع اشاره کنم کـه اولین بار وقتی مـی خواستم تندیس استاد انتظامـی را بسازم ایشان بـه من گفت: «کنگرانی تو اگر تندیس من را بسازی، برایت خیلی برکت بـه همراه دارد» و واقعا هم این طور بود چون شروع کار من درون مجسمـه های شبیـه سازی با تندیس استاد انتظامـی بود و بعد از آن تندیس های بسیـاری را ساختم  بـه طوری کـه جریـانی را  درون هنر مجسمـه سازی کشور ایجاد کرد، که تا پیش از آن مجسمـه های مومـی تنـها درون موزه های مردم شناسی دیده مـی شد  ولی جریـان آن بـه شکل جدی بعد از ساخت مجسمـه استاد انتظامـی شروع شد.

ماجرای برخورد هنرمندان با تندیس های شبیـه خود

همـه این شخصیت های هنری ارتباط خوبی با تندیس های خود برقرار د، یـادم هست زمانی کـه استاد انتظامـی تندیس خودش را دید آنقدر آن را دوست داشت کـه به مزاح مـی گفت حتما برایش زن بگیرم! استاد فرشچیـان هم خیلی از تندیسی کـه از او ساخته بودم تعریف کرد ودر مراسم رونمایی از تندیس خودش هم، لپ تندیس را کشید و گفت: طراحی و نقاشی زیـاد کار کن!

فرشچیـان درون مراسم رونمایی از تندیس علی نصیریـان بـه من گفت: «پسر تو چه کار کرده‌ای من بیشتر موزه‌های دنیـا را رفته و مجسمـه‌هایش را دیده‌ام این کار تو بسیـار عاشقانـه ساخته شده است.» کـه البته بـه هر حال اظهار لطف و مـهربانی ایشان نسبت بـه من بود.

یـادم هست کـه استاد علی نصیریـان هم تندیس خودش را خطاب قرا داد و گفت: بـه خودت غره نشو!

 به نظر مـی آید کـه در زمـینـه نگهداری از مجسمـه های مومـی یـا پلیمری حتما دقت و مراقبت بیشتری نسبت بـه سایر نمونـه های مجسمـه سازی صورت بگیرد. مجسمـه ها و تندیس هایی کـه شما ساخته اید چگونـه نگهداری مـی شوند؟

این تکنیک درون ایران بسیـار جوان هست و به منظور نگهداری آثاری با این تکنیک هم مشکلاتی وجود دارد. این تندیس ها درون یکی  دو سال اول خوب هستند اما رفته رفته خاک مـی گیرند و باید خوب تمـیز شوند، کـه البته وظیفه ما سازنده هاست کـه نحوه نگهداری از آنـها را آموزش دهیم ولی متاسفانـه فرصتی به منظور آن تاکنون نداشته ام.

آثاری کـه در موزه مادام توسو نگهداری مـی شود با توجه بـه این کـه موم مقاومت چندانی ندارد و در معرض انواع آسیب هاست، چگونـه نگهداری مـی‌شوند؟

در موزه های  مادام توسو گروهی هستند کـه هر هفته لباس مجسمـه ها را تعویض مـی‌کنند، گرد وغبار زدایی مـی‌کنند بـه همـین دلیل  هر وقت شما این مجسمـه ها را مـی‌بینی همـیشـه تازه و تمـیزند. اما اینجا مجسمـه هایی کـه رونمایی مـی شود بعد از شش ماه یک خروار خاک روی آن است.

به هر حال این تکنیک مجسمـه سازی درون ایران  جوان هست و حتما مراقب این نـهال بود که تا در مسیر درست خودش پیش برود.

برای پیشرفت بیشتر درون این تکنیک مجسمـه‌سازی چه برنامـه‌ای دارید؟

بعد از یکی دو سال آینده کـه سفارش‌ها را بـه اتمام رساندم، دوست دارم مدتی را درون آکادمـی های کشورهایی چون فرانسه آموزش ببینم ،فکر مـی‌کنم نیـاز هست که بیشتر مطالعه کنم و حرف تازه یـا رویکرد تازه‌ای را درون کارم ایجاد کنم.

به گزارش فارس، حمـید کنگرانی متولد 29 دی ماه سال 58 هست دارای تحصیلات کاردانی دامپزشکی و لیسانس افتخاری مجسمـه سازی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامـی.

او تاکنون موفق بـه دریـافت لوح تقدیر از بنیـاد کنرادآدناوربرلین «انستیتو نوابغ برلین»،‌ستاد چهره های ماندگار،‌موزه سینمای ایران، خانـه هنرمندان ایران، لوح سپاس از اولین همایش مـهندسان هنرمند و مـیراث فرهنگی و گردشگری ایران شده است.

نمایشگاه های دائمـی او را در موزه مجلس شورای اسلامـی،‌موزه خانـه مشروطه اصفهان،‌موزه عبرت ایران،‌موزه رئیس علی دلواری بوشـهر،‌موزه سینمای ایران،‌موزه کاخ گلستان (تالار عاج)،‌تالار ایرانشـهر و ... مـی‌توانید شاهد باشید.

تندیس امام خمـینی(ره) درون موزه مجلس،‌تندیس عزت‌الله انتظامـی (موزه سینما)،‌تندیس زنده یـاد علی حاتمـی (موزه سینما)،‌تندیس انتظامـی درون خانـه هنرمندان،‌ تندیس حمـید سمندریـان (تالار ایرانشـهر)،‌ تندیس استاد شـهریـار (بانک مرکزی کشاورزی)،‌تندیس محمود فرشچیـان (ستاد چهره های ماندگار)،‌ تندیس علی نصیریـان( ستاد چهره های ماندگار)،‌ تندیس دکتر حسن تاج‌بخش (ستاد چهره‌های ماندگار) تندیس دکتر مـهدی روشندل (سرپرست انستیتو نوابغ برلین درون برلین) تندیس دکتر جمال دولت آبادی (خواننده اپرا درون برلین) از جمله آثار اوست.

گفت و گو از: فاطمـه حامدی خواه

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Fri, 17 Aug 2018 00:55:00 +0000